Rodzaje baz danych – jakie wyróżniamy? Poradnik!

Blogi i artykuły

Poznaj różne rodzaje baz danych i zdecyduj, które z nich warto zastosować w swoim przedsiębiorstwie.

3 września 20247 minut
Woman touching digital screen with graphs and data

Bazy danych są nieodłącznym elementem wielu dziedzin – od biznesu i nauki po administrację, medycynę oraz przemysł. Mają formę elektroniczną, a przechowuje się je w systemach informatycznych. Jeżeli chcesz dowiedzieć się, jakie spośród najpopularniejszych baz danych powinieneś wykorzystać w swoim przedsiębiorstwie do usprawnienia jego funkcjonowania – koniecznie przeczytaj ten artykuł.

Jakie są bazy danych i co to właściwie jest?

Bazy danych to usystematyzowane informacje przechowywane w systemach informatycznych, które mają elektroniczną formę. Znajdują swoje zastosowanie w wielu dziedzinach, tj. biznesie, nauce, administracji, medycynie czy też przemyśle.

Rodzaje baz danych można podzielić na kilka kategorii, zależnie od sposobu przechowywania oraz organizacji informacji. Spośród najpopularniejszych możemy wymienić bazy danych ze względu na m.in.:

  • architekturę (jedno- oraz wielowarstwowe bazy danych),
  • miejsce przechowywania (np. lokalne bazy danych, bazy typu klient → serwer),
  • strukturę danych (kartotekowe, relacyjne, obiektowe, rozproszone i strumieniowe bazy danych).

Istnieją także inne rodzaje baz danych (np. hurtownie danych, NoSQL, chmurowe bazy danych, wielomodelowe bazy danych oraz samoczynne bazy danych).

Rodzaje i modele baz danych – zestawienie i wytłumaczenie

Wybór odpowiedniego rodzaju bazy danych może być trudny, dlatego warto wiedzieć, czym poszczególne rodzaje i modele baz danych się różnią.

Jakie bazy danych wyróżniamy?

  1. Jednowarstwowe bazy danych – użytkownik może w tym przypadku natychmiastowo wprowadzać zmiany, ponieważ ma bezpośredni kontakt z programem, który udostępnia informacje. Są to proste bazy danych przechowywane w jednej tabeli lub pliku.
  2. Wielowarstwowe bazy danych – zaawansowane bazy danych wyróżniające się większą liczbą współpracujących ze sobą systemów (prezentacji, logiki biznesowej, przechowywania informacji).
  3. Lokalne bazy danych – przechowywane na dysku twardym jednego komputera, zwykle do użytku osobistego lub w ramach małych projektów.
  4. Bazy typu klient → serwer – jedno z najbardziej popularnych rozwiązań w zastosowaniu przez przedsiębiorstwa, ponieważ umożliwia korzystanie z zasobów dla wielu użytkowników jednocześnie bez zjawiska nadpisywania informacji czy też konfliktów uprawnień.
  5. Strumieniowe bazy danych – zoptymalizowane pod kątem strumieniowego przetwarzania danych, takich jak informacje pomiarowe, logi oraz transakcje finansowe. Biorąc pod uwagę obecne standardy, nie jest to przystosowane do powszechnego stosowania w obszarach komercyjnych.
  6. Kartotekowe bazy danych – w tym przypadku informacje przechowuje się w postaci kartotek lub formularzy, zwykle w celu łatwego wyszukiwania i sortowania. Każda tablica jest oddzielnym dokumentem, który nie współpracuje z pozostałymi. Dobrym przykładem kartotekowych baz danych może być książka telefoniczna.
  7. Obiektowe bazy danych – zawarte informacje mają postać obiektów. Dzięki temu można w łatwy sposób uprościć i skrócić kod oprogramowania odpowiadającego za tworzenie systemu baz danych.
  8. Relacyjne bazy danych – wykorzystują schematy tabelaryczne, w których dane są przechowywane w tabelach składających się z kolumn i wierszy (obejmują standard SQL).
  9. Rozproszone bazy danych – rozmieszczone na wielu serwerach, znajdujących się na minimum dwóch różnych komputerach (może to być zarówno ten sam budynek, ale także zupełnie inna lokalizacja).
  10. Samoczynne bazy danych – automatycznie tworzą i zarządzają strukturami, a także udostępniają interfejsy programistyczne dostępu do danych. Uznaje się je za najbardziej innowacyjne, ponieważ do działania wykorzystują rozwiązania AI (np. do tworzenia kopii zapasowych, samodzielnej optymalizacji oraz innych, rutynowych czynności bez konieczności wsparcia ze strony administratora).
  11. Hurtownie danych – bazy informacyjne zoptymalizowane pod kątem analizy dużych zbiorów danych (np. finansowych lub rynkowych). Wykorzystuje się je przede wszystkim do współpracy z oprogramowaniem analitycznym. Umożliwiają sprawne i bezproblemowe wysyłanie zapytań oraz przeprowadzanie analiz i powiązań pomiędzy poszczególnymi informacjami.
  12. Bazy danych NoSQL – nie wykorzystują schematu tabelarycznego, co pozwala na elastyczne przechowywanie informacji. NoSQL bazuje na różnych rodzajach danych (np. dokumentowe, kolumnowe, grafowe). Jest to bardzo przydatne szczególnie w przypadku aplikacji internetowych. Dzięki wymienionemu rozwiązaniu możemy przechowywać i przetwarzać nieusystematyzowane dane.
  13. Wielomodelowe bazy danych – umożliwiają stosowanie różnych modeli danych w ramach jednego systemu zarządzania. Przetwarzają jednocześnie wiele systemów i typów informacji.
  14. Chmurowe bazy danych – hostowane w chmurze, dostępne za pośrednictwem internetu. Dzięki temu rozwiązaniu można korzystać z poszczególnych informacji z dowolnego miejsca i urządzenia, pod warunkiem połączenia z internetem.

Typy baz danych – jakie bazy danych warto wykorzystać w przedsiębiorstwie?

Rozwiązania rekomendowane przez Iron Mountain to eVault, Insight czy Iron Cloud dwa ostatnie, dostępne w chmurze, pozwalają na zarzadzania skomplikowanymi bazami danych.

Dzięki nim dane Twojego przedsiębiorstwa będą:

  • dostępne dla Twoich pracowników w każdym momencie;
  • przechowywane w bezpiecznych centrach z zaawansowaną siecią i szyfrowaniem;
  • zautomatyzowane i gwarantujące niezawodność korzystania z informacji.

Warto również wspomnieć, iż chmura Iron Cloud bazuje na prostym modelu ustalonych cen, co zapewnia kontrolę nad danymi i budżetem. Decydując się na tą usługę od Iron Mountain, otrzymujesz rachunek wyłącznie za chronione dane, a nie zaplanowaną pojemność.

FAQ – najczęstsze pytania i odpowiedzi

1. Jakie rodzaje baz danych są obecnie wykorzystywane?

Spośród obecnie wykorzystywanych możemy wymienić m.in. jednowarstwowe, lokalne, strumieniowe oraz kartotekowe bazy danych. Wielu przedsiębiorców decyduje się również na wielomodelowe i chmurowe rozwiązania.

2. Jakie są bazy danych?

Aktualnie istnieje kilkanaście baz danych. Są to m.in. jednowarstwowe, wielowarstwowe, lokalne, strumieniowe, kartotekowe, obiektowe, relacyjne, rozproszone, samoczynne, NoSQL, wielomodelowe oraz chmurowe.

3. Jak dzielimy modele baz danych?

Bazy danych dzielimy ze względu na architekturę (np. jednowarstwowe), miejsce przechowywania (np. lokalne) oraz strukturę (np. kartotekowe).